De digitalisering van justitie zet zich gestaag voort. Just-on-web, het digitaal platform van justitie, heeft er opnieuw een bouwsteen bij. Voortaan kunnen burgers uittreksels en afschriften van akten van de burgerlijke stand geheel digitaal raadplegen en downloaden. Dat is een grote stap vooruit, zowel voor de burger als de gemeenten die voor de documenten instaan. 

Indien burgers een uittreksel van hun geboorte- of huwelijksakte wilden opvragen of raadplegen, moest dat via het digitaal loket van zijn of haar gemeente. Uniformiteit was er niet en bovendien beschikt niet elke gemeente over een digitaal loket. Daardoor moesten toch nog heel wat mensen aankloppen bij de Dienst Burgerzaken op het gemeentehuis. Nodeloos omslachtig en inefficiënt dus. Daar is nu verandering in gekomen. Voor vice-eersteminister en minister van Justitie Vincent Van Quickenborne en staatssecretaris voor Digitalisering Mathieu Michel is de digitale omwenteling namelijk een van de prioriteiten van justitie. Alle diensten van de FOD Justitie komen samen op het digitale platform Just-on-web.

Met enkele muisklikken beschikbaar

Vanaf vandaag kunnen burgers daar ook de uittreksels van akten van de burgerlijke stand online opvragen, zowel akten waarin ze hoofdbetrokkene zijn of waarin ze zijn opgenomen. Het gaat om akten van geboorte, huwelijk, prenatale erkenning, (voor)naamsverandering, adoptie, levenloos geboren kind tot registratie van wijziging van het geslacht. De documenten zijn eenvoudig te vinden na het inloggen met itsme, eID of eIDAS. Burgers hoeven zich dus niet langer te verplaatsen naar de Dienst Burgerzaken van hun gemeente om een uittreksel uit de burgerlijke stand op te vragen voor zichzelf of hun aanverwanten.

Niet elk uittreksel of afschrift is meteen opvraagbaar op Just-on-web. Wanneer een uittreksel niet beschikbaar is, kan via het platform worden aangevraagd om het elektronisch op te laden. Reden hiervoor is dat de centrale digitale databank werd opgestart op 31 maart 2019. Sindsdien voeren alle 581 Belgische gemeenten en 102 consulaire posten de akten digitaal in zonder dat daarbij nog inkt en papier bij te pas komt. Hoewel er al meer dan 9.8 miljoen oude akten werden ingevoerd in de database, zijn nog niet álle oude akten beschikbaar. Wanneer een uittreksel wordt opgevraagd dat nog niet werd gedigitaliseerd, wordt er een notificatie gestuurd naar de gemeente waar de oorspronkelijke akte werd opgesteld. De gemeente dient het gevraagde document vervolgens toe te voegen in de databank. Vanaf het moment dat het document beschikbaar is, wordt de burger daarvan op de hoogte gebracht via e-mail of via de eBox. Indien men niet beschikt over een actieve eBox, dient men zich opnieuw aan te melden om het gewenste document op te halen.

Al 1.5 miljoen elektronische akten aangemaakt sinds oprichting

Sinds de opstart in maart 2019 zijn maar liefst 1.500.665 elektronische akten van burgerlijke stand aangemaakt, 17.948.237 raadplegingen gebeurd, 9.5 miljoen afgeleverde afschriften of uittreksels van akten en 53.961 elektronisch verwerkte vonnissen. Bij het opstellen van een geboorte- of huwelijksakte komt geen pen en papier meer kijken. De ambtenaren in het gemeentehuis en in Belgische consulaten tekenen de akten digitaal en slaan ze op in de databank. De ambtenaar levert uittreksels en afschriften digitaal af. Burgers kunnen de elektronische versie verder verspreiden waarheen nodig, of alsnog overgaan tot printen.